12-anyos, patay sa paputok

12-ANYOS, PATAY SA PAPUTOK

akala ba ng batang ang pinulot na paputok

ang maging sanhi ng maaga niyang pagkamatay

isang produktong pampasaya raw ng Bagong Taon

subalit masaya bang masayang ang kanyang buhay?

dahil sa maling paniniwala at delikado

dahil sa maling kulturang pinamayani rito

sinong mananagot? ang pabrika ba ng paputok?

sinong sasagot sa gastusin, hustisya't kabaong?

kapitalista ng paputok ba ang sumasagot

sa mga gastusin sa ospital at mga gamot?

hindi! tubò, kita lang ang kanilang pakialam

produkto man nila'y makasakit o pumatay man

dapat nang baguhin ang ganyang maling paniwalà

nagbago lang ang petsa, mga produkto'y nilikhâ

upang pagtubuan at payamanin ang gahaman

at lumawak ang imperyo nila't kapangyarihan

katarungan sa batang walang malay at namatay

oo, negosyante ng paputok ang pumapatay

kunwari'y masayang salubungin ang Bagong Taon

ng paputok, nilang buwitreng masa'y nilalamon

- gregoriovbituinjr.

12.30.2025

* ulat mulâ sa pahayagang Bulgar, Disyembre 30, 2025, p.2

Sa Araw ni Rizal

SA ARAW NI RIZAL

sa Araw ng Kamatayan ni Doktor Rizal

ako'y nasa Luneta, naroong matagal

nagnilay laban sa mga korap at hangal

na ginawâ sa bayan ay malaking sampal

sapagkat buwis ng bayan ay kinurakot

ng mga trapo't lingkod bayang manghuhuthot

binulsa ng mga kawatan at balakyot

sinubi ng mga mandarambong at buktot

anong sasabihin ng pambansang bayani

sa kalagayan ng bansa't mga nangyari

na pulitiko'y di totoong nagsisilbi

sa bayan kundi sa bulsa nila't sarili

dapat lang nating panatilihin ang galit

ng masa sa mga pulitikong kaylupit

dapat pigilan ang kanilang pangungupit

sa kabang bayan, lalo sa pambansang badyet

- gregoriovbituinjr.

12.30.2025

Dispalinghadong flood control, gumuhò

DISPALINGHADONG FLOOD CONTROL, GUMUHÒ

may dispalinghadong flood control ang nabisto

na halaga'y walumpu't pitong milyong piso

nasayang lang ang pondo, nakapanlulumò

nang proyektong flood control ay biglang gumuhò

sa kabilâ ng kawalan ng bagyo, lindol

o bahâ, sayang tuloy ang mga ginugol

kung di pala pulido ang pagkakagawâ

ng panlaban sa bahâ, kawawà ang madlâ

winalang bahala ang ulat na may bitak

ang proyekto, hanggang pagguho na'y naganap

mga residente na mismo ang nagsuplong

sa awtoridad, binalewala ang sumbong

dapat talagang nangyari'y imbestigahan

na kayâ di pulido ay may kurakutan

sa ganyan, masa'y dapat talagang magalit

at sinumang kurakot ay dapat mapiit

- gregoriovbituinjr.

12.29.2025

* ulat mulâ sa pahayagang Remate, DIsyembre 17, 2025, pahina 1 at 2

Kasaysayan at kabayanihan

KASAYSAYAN AT KABAYANIHAN

kahapon lamang ay nag-usap ang Kamalaysayan

o Kaisahan sa Kamalayan sa Kasaysayan

ano nga ba ang kasaysayan ng kabayanihan?

ano ang kabayanihan ng nasa kasaysayan?

nakapag-usap kami sa bahay ni Ninong Dadò

hinggil sa buhay, samahan ba'y saan patutungò?

saysay ng kasaysayan, paano bansa'y nabuô?

sa pamilya ni Sidhay, ngalan nila'y katutubò

kasamang Kikò sa pamumuno'y nagpanukalà:

sa limang Ga mamulat mga pinunò sa bansâ

yaong Giliw, Giting, Gilas, Ganap, at Gantimpalà

mula katutubong lirip, di kanluraning diwà

nabanggit ko ang kay Jacinto'y Liwanag at Dilim

malayang akdang sa kaytinding liwanag ay lilim

lalo ngayong ang bansa'y kinakanlungan ng lagim

ng mga kurakot sa krimeng karima-rimarim

kay Ka Jed, panulat na Baybayin sa Amerika

binalita ng anak niyang antropolohista

salitang busilak, tapat at taya'y nabanggit pa

mga bayani'y itinaya ang buhay talaga

nagbigay ng malalim na diwa si kasamang Ric

na saliksik sa kasaysaya'y dapat matalisik 

si Ate Bel, inasikaso'y librong sinaliksik

habang sa sansulok, nagsulat ako ng tahimik

- gregoriovbituinjr.

12.28.2025

Pagkatha't lampungan

PAGKATHA'T LAMPUNGAN

kaysarap masdan ng mga pusà

sa lampungan habang kumakathâ

ang makatâ ng mga akalà

o ng samutsaring sapantahà

kapwa pusa'y kanyang dinilaan

tulad ng paglinis sa katawan

o tandâ rin ng pagmamahalan

ng mga pelina sa lansangan

ganyan lang kahit mumunting bagay

isinasama sa pagninilay

baka may katotohanang alay

na nilantad sa atin ng búhay

ang pagkatha'y pagkamalikhain

at ginagawâ di man kumain

lalo't walang salaping maangkin

likha ng likha kahit gutumin

- gregoriovbituinjr.

12.28.2025

* nasa bidyo ang mga pusà at ang poster na nakasulat ay "Don't think! Thinking is the enemy of creativity." ~ Ray Bradbury"

* pelina - feline sa Ingles

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/r/17PYRJRe9b/ 

Paglalakbay sa búhay

PAGLALAKBAY SA BÚHAY

palakad-lakad, pahakbang-hakbang

sa isang malawak na lansangan

animo'y nagpapatintero lang

sa maraming tao at sasakyan

tumatawid sa mga kalsada

sa dinaraanang sanga-sanga

habang naglalakbay na mag-isa

at nadarama'y lumbay at dusa

mahalaga'y maraming manilay

na isyu man o pala-palagay

kayâ mga kathang tula'y tulay

patungo sa pangarap na búhay:

isang lipunang mapagkalingà

bansang maunlad at maginhawà

walang balakyot at walanghiyâ

wala ring kurakot at kuhilâ

- gregoriovbituinjr.

11.28.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/r/1ANtdYnMX2/ 

Maging bayani

MAGING BAYANI

nakodakan puntang pulong hinggil sa kasaysayan

mula sa kitaan ay amin itong nadaanan

paalala'y: "Be a hero to our heroes' children"

maging bayani tayo, aba'y kaygandang isipin

kaytinding usapin ngayon ang malalang korapsyon

mga bayani kung nabuhay pa'y tiyak babangon

palalayain ang bayan mula sa pagkasadlak

sa kumunoy ng katiwalian, pusali, lusak

anong lalim ng kanina lang ay pinag-usapan

ng Kaisahan sa Kamalayan sa Kasaysayan

(Kamalaysayan): kultura, konsepto, pagkatao,

ang pagkabuo ng bansa, anong tungkulin dito

paano matanaw ang liwanag sa laksang dilim

lalo na't ngayon korapsyon ay karima-rimarim

sinagpang ng ahas, pating, buwaya, at buwitre

ang buwis at pondo ng bayan, talagang salbahe

kaya hamon sa atin ang nasabing paalala

na laban sa korapsyon, tayo'y may magagawa pa

dinastiya't oligarkiya'y tuluyang mabuwag

pangarap na sistemang patas ay dapat itatag

- gregoriovbituinjr.

12.27.2025