Sa huling araw ng Hunyo

SA HULING ARAW NG HUNYO

pulos sulat

di maawat

pulos tulâ

ang mahabâ

ang pasensya

habang masa

ninanasa

ay hustisya

iyan pa rin

ang gagawin

tatapusin

ang labahin

magsasampay

magninilay

kahit panay 

luha't lumbay

diwa'y tuon

sa nilayon

inspirasyon

yaong misyon

basahin mo

ang akdâ ko

kahit ako

ay ganito

pag nahagip

ang nalirip

naiisip

ang nasagip

tapusin na

ang giyera

mundo nawa'y

pumayapa

- gregoriovbituinjr.

06.30.2025

Keychain

KEYCHAIN

tila isa na niyang pamana

ang keychain na may aming larawan

ito'y isang remembrance talaga

na aking dapat pakaingatan

gagamitin ko na rin ang susi

sino pa nga bang gagamit nito?

mga Mulawin ba't mga Sangre?

gayong sila'y nasa ibang mundo

ang keychain ay naroon sa kitchen

kung pakikinggan mo'y magkatugma

keychain, nasa kitchen, walang chicken

sa pagtutugma'y nakatutuwa

buti't itong aking diwa'y gising

sa panahong kaysarap magsulat

mamaya'y tiyak nang mahihimbing

upang bukas muli ay magmulat

- gregoriovbituinjr.

06.30.2025

Bagong gupit, bagong pagharap sa buhay

BAGONG GUPIT, BAGONG PAGHARAP SA BUHAY

pagdating sa lungsod, plano kong magpagupit

tanda iyon ng bagong pagharap sa buhay

semikalbo ang sa barbero ay sinambit 

at ako nama'y ginupitan niyang tunay

haharapin ang buhay nang wala si misis

haharap sa buhay nang wala ang kabiyak

hindi araw-gabing laging paghihinagpis

dapat patuloy ang buhay sa tinatahak

bagamat may lumbay sa kanyang pagkawala

subalit minsan nga'y aking naitatanong

ilang taon kaya bago muling sumigla?

tulad ng puno bang taon din kung yumabong?

magpapatuloy ang buhay, titindig ako

haharapin anumang sigwa ang dumatal

ayaw ni misis na napapabayaan ko

ang sarili, salamat sa payo ni mahal

- gregoriovbituinjr.

06.29.2025

Subic, sakop pa ba ng U.S.?

SUBIC, SAKOP PA BA NG U.S.?

natanggal higit tatlong dekada na

ang base militar ng Amerika

may panukala mga solon nila:

Subic ay gawing imbakan ng bala

Pilipinas ba'y kanila pang sakop?

ang ating bansa ba'y bahag ang buntot?

ay, tayo pa ba'y kanila pang sakop?

balita itong nakabuburaot

di ba't iyang base na'y pinatalsik

kasama na pati ang Clark at Subic

bantang digmaan ay kanilang hibik

habang tayo rito'y nananahimik

panukala nila'y ating tutulan

halina't kumilos na, kababayan

baka madamay  pa ang mamamayan

sa gerang di naman natin digmaan

- gregoriovbituinjr.

06.29.2025

* ulat mula sa pahayagang Abante, Hunyo 29, 2025, pahina 3

Lias Bridge sa NLEX

LIAS BRIDGE SA NLEX

pangitain na naman ba ito

galing kaming Lias, nakita ko

nang bumiyahe na galing Baguio:

ang "Lias Bridge" at ang "Tapat sa'yo"

oo, mahal, at nakita ko yaon

kinunan ko ng litrato iyon

nang nasa NLEX kami kahapon

ano kayang kahulugan niyon

nalibing na sa Lias si mahal

katapatang siya'y pupuntahan

ang sa puso't diwa nakakintal

sa undas at kanyang kaarawan 

di lilimutin yaong pangako

sa mundo man, siya na'y naglaho

- gregoriovbituinjr.

06.29.2025

Alapaap

ALAPAAP

kaybilis man nitong sasakyan

di matinag ang alapaap

sa kanyang kinatatayuan

subalit nais kong magagap

arukin ang kadahilanan

ng paghele ng mga ulap

parang kidlat ang kamatayan

na kinuha sa isang iglap

kanina'y kausap mo lamang

ngayon ay nawala nang ganap

sanaysay kong sinulat naman

ay kulang na sa pangungusap

- gregoriovbituinjr.

06.29.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1HdNCfNGAo/ 

Pagkatha

PAGKATHA

ang pagkatha'y kawili-wili

ngunit pagbabakasakali

sapagkat madalas madugo

ang pinagdaanang proseso

dugo't pawis ang kumakatas

animo'y ritwal ng pag-utas

mainit ay nangangaligkig

pinagpawisan sa malamig

itim na tinta'y pumupula

at sa kwaderno'y nagmamantsa

kayraming dukhang humihibik

na parang kandilang tumirik

sinulat ang dama ng api 

siniwalat ang namumuni

- gregoriovbituinjr.

06.29.2025

Pagbabalik sa lungsod

PAGBABALIK SA LUNGSOD 

nakabalik na sa Maynila

itong pagod kong puso't diwa

mula sa nayon ng diwata

kong minumutya, namayapa

kapayapaan sana'y kamtin

ng magulong daigdig natin

ng rumagasang mga talim

ng nadaramang suliranin

suliranin sana'y malutas

sa mga hidwa makaalpas

kahit sa panahong taglagas

kamtin ang sa sakit ay lunas

magkalunas ang karamdamang

sanhi'y pait pag nalasahan

dapat suriin, pag-isipan

nang makamit ang kasagutan 

- gregoriovbituinjr.

06.29.2025

Kayraming talbos sa likodbahay

KAYRAMING TALBOS SA LIKODBAHAY

dumaan muna ng bahay sa La Trinidad

na pitong kilometro lang mula sa Baguio

doon na muna nagpalipas ng magdamag

pagkat sa biyahe'y kaytindi nga ng bagyo

dumating kagabi, at dito na natulog

at ngayong umaga'y maaga nang gumising

sa likodbahay ay kaylalago ng talbos

ng kamote, pang-almusal na uulamin

mamaya kami maglalakbay pa-Maynila

kasamang bibiyahe'y mga kamag-anak

ni misis, at nagnilay matapos lumuha

ng tahimik habang ako na'y nakagayak

kayraming talbos sa likodbahay na iyon

buti kaya'y mamitas at magdala niyon

- gregoriovbituinjr.

06.28.2025

Balakin

BALAKIN

magpasa ng bukrebyu at sanaysay

sa publikasyon tulad ng Liwayway 

sa pagsusulat ay magpakahusay

kwento, pabula, tula'y gawing tulay

katha ng katha, kathang walang humpay

ituloy ang gawaing pagsasalin 

ituloy din ang yakap na tungkulin

ituloy kung may proyektong nabinbin

ituloy na bayaran ang bayarin

ituloy ang pantibak na gawain

naririto akong abang makata 

upang kumatha ng nobela't tula

Liwayway, Taliba ng Maralita

mga isyu ng manggagawa't dukha

kaharap man ay sangkaterbang sigwa

- gregoriovbituinjr.

06.28.2025

Pagtula

PAGTULA

tula ang tugon ko sa depresyon

kung di na makatula paglaon

baka ako na'y dinaklot niyon

at paano na makababangon

tula ng tula, anumang paksa

sa paligid, isyu man ng madla

tula ng tula, tula ng tula

ang gagawin ng abang makata

depresyon nang mawala si misis

luha ko'y bumabalong na batis

durog na puso na'y nagtitiis

sa pagkagupiling ba'y lalabis?

buti't may pagtula akong sining

diwa'y kumakatha kahit himbing

isusulat na lang pag nagising

ang liyab at kirot ng damdamin

- gregoriovbituinjr.

06.28.2025

Paglisan sa Lias

PAGLISAN SA LIAS

lilisan muna pansamantala

upang magtungo sa kalunsuran

buhay na ito'y ganyan talaga

may nauuna, may naiiwan 

subalit ako'y magbabalik din

upang dalawin ang kanyang puntod

undas, bagong taon at bertdey din

kahit ang sapatos ko na'y pudpod 

bagamat di masabing paalam

kundi hanggang pagkikitang muli

maghihilom din ang pakiramdam

sa loob ma'y naroon ang hapdi

lilisan ngunit muling babalik

ang sa kwaderno'y isasatitik 

- gregoriovbituinjr.

06.27.2025

Paruparong puti

PARUPARONG PUTI

paruparong puti ay aking nabidyuhan 

madaling araw noong nakipag-inuman

habang aking mata'y papikit-pikit naman

paruparong puti ba'y anong kahulugan?

siya ba'y tanda ng kaluluwang dumalaw?

siya ba'y nilalang na pangmadaling araw?

para sa tigib ng lungkot o namamanglaw?

isa ba siya sa mga diwatang ligaw?

paniniwala't pamahiing samutsari

na lumilitaw pag may nagdadalamhati 

iba't ibang kulay, may paruparong puti 

"Ikaw ba iyan?" sa labi ko'y namutawi

mabuti na lang at nabidyuhan ko agad

ang pagdalaw niya't mabilis na paglipad

sa pantalon ko pakpak niya'y inilahad

kaygandang mariposang sa akin napadpad 

- gregoriovbituinjr.

06.27.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/19K5FUycre/ 

Pulutang isda

PULUTANG ISDA

tumagay kaming pulutan ay isda

pritong galunggong o kaya'y tilapya

madaling araw ito ang ginawa

habang kwatro kantos ang tinutungga

ulam: galunggong kaninang umaga

kahit tanghali, ulam pa rin siya

kahit hapon, iyon pa rin talaga

pagdating ng gabi'y pinulutan na

kaysimple lang ng buhay, may tanggero

kaylumbay man ng nararamdaman ko

mahalaga'y makisamang totoo

sa kamag-anakan ni misis dito

pakikisama'y sadyang importante

sa panahon ngayong di mo masabi

ngunit patuloy na tutula kami

lalo na't pagtula sa kinakasi

- gregoriovbituinjr.

06.27.2025

Pagtagay

PAGTAGAY

nakita ko silang tumagay

bihira man akong bumarik

habang nadarama ang lumbay

nanilay ay sinasatitik

kwarto kantos tinagay namin

silang sa lamay nagsitulong

kamag-anak ni misis man din

na kasama pa hanggang ngayon

di gaya doon sa Maynila

pinapaikot ng tanggero

dito'y tatagay ka lang sadya

kung gusto, kanya-kanyang baso

tanging masasabi'y salamat

sa katagay, sa lahat-lahat

- gregoriovbituinjr.

06.27.2027

Unang pagdalaw sa sinta

UNANG PAGDALAW SA SINTA

matapos ang pasiyam, saka nakapunta

sa puntod ng tanging asawa't sinisinta

at sinunod ko ang tradisyon ng pamilya

dito sa Barlig para sa aking asawa

hinaplos ko ang kanyang puntod at umusal

ng pangungusap na tigib ng pagmamahal

ng pagsasama sa mundong di man matagal

sa problema, sa saya, maging sa ospital

higit pitong taon mula ikasal kami

nag-ibigang walang anumang pagsisisi

kaming tinalaga ng tadhana, ang sabi

kaming nag-ibigan pa rin hanggang sa huli

salamat, Libay, sa kaytamis mong pag-ibig

kahit sa puntod mo'y nais kong iparinig

- gregoriovbituinjr.

06.26.2025

* dumalaw sa puntod ng ika-3:29 ng hapon at umalis doon nang pumatak na ang ulan

Ulap sa anyong wolfo

ULAP SA ANYONG WOLFO

tila ang ulap ay may anyong wolfo

di lobo na aakalaing balloon

napitikan lang ng kamera rito

habang namamahinga bandang hapon

ang taguyod ko'y wikang Filipino

na isa ko nang niyakap na misyon

tulad ng wolfo na pinapauso

upang ibahin sa lobo na balloon

animo'y wolfo ang aking nakita

na anyo ng naroong alapaap

na agad kong kinuhanan talaga

upang sa sining ay itulang ganap

tila wolfo'y nakatitig sa akin

gabayan ba ako'y kanyang tungkulin?

- gregoriovbituinjr.

06.26.2025

Apoy

APOY

nagluluto ba ng inapuy

o niluluto ay sinangrag

napatitig ako sa apoy

nakatulala, di tuminag

nakakatula ng nalirip

na araw-gabing ginagawa

anumang makita't maisip

na isyu't paksa'y kumakatha

karaniwan man ang usapin

o pambihira man ang isyu

agad na iyong ninilayin

nang malikha'y tula o kwento

sinangrag pala ang ininit

na inagahan ko't ininom

sa sarap ako'y napapikit

nag-almusal na rin at gutom

- gregoriovbituinjr.

06.26.2025

* mapapanood ang maikling bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/19F9gSyAxe/ 

Lagaslas ng ilog

LAGASLAS NG ILOG

kaysarap pakinggan ng lagaslas

ng tubig sa dinaanang ilog

sa kalikasang aming nilandas

na laksa ang tutubi't bubuyog 

bahagi pa rin iyon ng ritwal

ng mga katutubo sa patay

na paaagusin ang anuman

upang bumuti ang ating buhay

lagaslas ay pinagnilayan ko

pinakinggan ang bawat pag-usad

ng tubig sa batuhang narito

na buti ng kapwa yaong hangad

lagaslas ay tiyak di hihinto

katiwasayan ang mahahango

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/16u18xRD6W/ 

Siling pasiti

SILING PASITI

kayraming siling pasiti sa bundok 

na mas maanghang sa siling labuyo

kaylilinggit, ngunit tiyak uusok

ka sa anghang pag nalasap mong buo

sa toyo't kamatis, hinalo namin 

upang tilapya't talbos ay sumarap

pasiti ay pampaganang kumain

baka matupad ang mga pangarap

pasiti ay tumutubo sa ilang

pinanguha nang pumunta ng ilog

bagamat sadyang kaytindi ng anghang

sa inuulam ay iyong isahog

kung kapoy ka, kumain ng pasiti

at gaganahan ka sa ganyang sili

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1JJDVz8vCA/ 

Likhang gripo sa bundok

 

LIKHANG GRIPO SA BUNDOK

tinusok lang sa pagitan ng bato

ang palapa ng saging, naging gripo

may panghugas na pag nag-isis tayo

ng mga pinggan, kawali, kaldero

tubig ay mula roon sa palayan

na pampalusog sa mga halaman

kung iinumin ito'y pakuluan

ingat at baka masira ang tiyan

kung magbabanlaw matapos maligo

sa ilog at matanggal yaong hapo

suliranin animo'y maglalaho

bagamat may problema pang naghalo

O, Kalikasan, salamat na tunay

sa lahat ng iyong mga binigay

salamat sa pinalago mong palay

upang bayan ay talagang mabuhay

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/18HGD36CUc/ 

Pangunguha ng cherry tomato

PANGUNGUHA NG CHERRY TOMATO

sa landas na malapit sa ilog

tanim ay mga cherry tomato

aba'y kaysarap lalo na't hinog

ang mumunting kamatis na ito

kaysarap din nitong ipang-ulam

kasama mga nahuling isda

na iniluto at sinabawan

at tiyak, mabubusog kang sadya

habang iyo pa ring naririnig

yaong tubig na lumalagaslas

mga palay din ay nakatindig

ilang linggo pa bago magapas

sa mga bigay ng kalikasan 

kami rito'y nagpapasalamat

sa mga tanim ditong anuman

sa tubig, ilog, ulan, salamat 

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/1Ap8Cisznu/ 

Lagaslas sa dalisdis

LAGASLAS SA DALISDIS

may munting talon sa inakyat na dalisdis

sa kabundukang kanina'y aming nilandas

katiwasayan sa puso'y walang kaparis

payapang diwa'y akin namang nawatas

bagamat narito pang nagdadalamhati

lagaslas ay musikang kaysarap pakinggan

ngunit kakayanin ko, puso man ay sawi

at pagkatulala yaong nararamdaman

nasa bundok pa't patuloy na nagninilay

ay, kayrami pang utang na dapat bayaran

nagmumuni-muni sa kabila ng lumbay

ang bawat suliranin ay may kalutasan

nakatitig sa kawalan, kaylayong tingin

habang amihan ay tila may ibinubulong 

habang dumadampi sa pisngi ko ang hangin

kapanatagan ng loob ang isusulong

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* mapapanood ang bidyo sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/16kK6fc9Gs/ 

Makatâ, makatao, makatayo

MAKATÂ, MAKATAO, MAKATAYO 

"Poets are the unacknowledged legislators of the world." ~ Percy Byshe Shelley

"Poetry is an echo, asking a shadow to dance." ~ Carl Sandburg 

"Poetry should also contain steel and poets should know how to attack." ~ Ho Chi Minh

nag-iisang ispesyi ang tao

na kaiba sa hayop at ibon

na kaiba sa isda't dinasour

na kaiba sa reptilya't mammal

na kaiba sa tilas at kagaw

na kaiba sa lamok at bangaw

subalit bakit nagpapatayan

inagaw ang lupang Palestinian

nagdigma ang Israel at Iran

cold war ng Russia at America

digmaan ng Pakistan at India

West Philippine Sea, nais ng China

kaming makata'y ito ang samo:

tayo'y dapat maging makatao

huwag sakim, maging makatayo 

unahin kagalingan ng tao

itigil ang gera doon, dito

nag-iisang ispesyi lang tayo

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* ang pamagat ay mula sa isang aktibidad hinggil sa karapatang pantao

* litrato mula sa google

Angep

ANGEP

may angep o fog sa kabundukan

sa kalapit lang nitong tahanan

kaya umaga'y kayginaw naman

at nanginginig itong katawan

tumatagos sa suot kong jacket

ang nadaramang ginaw, subalit

narito't binidyuhan ang angep

upang maitula ang naisip

ang kapaligiran pa'y mahamog

ang musika'y tilaok ng manok

mamaya'y muling tutungong ilog

upang sa pagligo'y makilahok

ay, angep, tila anghel sa ulap

sa akin animo'y nangungusap:

matutupad ang pinapangarap

na unang nobela'y maging ganap

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* angep - fog sa Ilokano

* bidyong kuha ng makatang gala na mapapanood sa kawing na: https://fb.watch/AI2EVyG3ac/ 

Tilaok ng manok

TILAOK NG MANOK

madaling araw na

aba'y gumising ka

mag-uumaga na

pagtilaok nila

ako na'y tumayo

antok na'y naglaho

anumang nahulo

ay isulat na po

tila paglalambing

nang ako'y ginising

mula sa paghimbing

at pagkagupiling

ako pa'y nahagok

at napapalunok

nang magsitilaok

itong mga manok 

dapat nang maghanda

sa muling pagkatha

ng tula't pabula

gising na ang diwa

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* munting bidyong kuha ng makatang gala na mapapanood sa kawing na: https://www.facebook.com/share/v/14x9stKv5y/ 

Gansal sa madaling araw

GANSAL SA MADALING ARAW

ikaw pa rin ang nasa isip

tila ako'y nananaginip

sa dibdib ika'y halukipkip 

sinta kong walang kahulilip

nagising ng madaling araw

lalo't dama ko'y anong ginaw

bumangon, binuksan ang ilaw

habang nasa diwa ko'y ikaw

bawat araw ko'y kakayanin

iyon ang nais mong gagawin

ko, katawan ko'y palakasin

at unang nobela'y tapusin

pag madaling araw babangon

at isip na'y naglilimayon

maraming kabanata roon

ay pagtalakay sa kahapon 

- gregoriovbituinjr.

06.25.2025

* GANSAL - katutubong tulang may siyam na pantig bawat taludtod

Imortal

IMORTAL

sa akin, ikaw na'y imortal

ganyan kita ituring, mahal

sa puso ko, ika'y espesyal

na nilagay ko sa pedestal

nasa dampi ka nitong hangin

nasa ulap sa papawirin

akin kitang titingalain

bituin sa gabing madilim

di mauubos ang salita

kahit maupos ang kandila

imortal ka sa puso't diwa

at buhay ka sa aking tula

ang buti mong taglay palagi

ang kaysarap hagkan mong labi

ang kaygandang mukha mo't ngiti

sa puso ko'y mananatili

- gregoriovbituinjr.

06.24.2025

* larawan mula sa google

Soneto sa pagkakape

SONETO SA PAGKAKAPE

kaylamig sa madaling araw

kaya napabangon sa ginaw

at ngayong umaga'y nagkape

habang isip ay pinutakte

ng samutsaring naninilay

habang dama ang pagkalumbay

may asukal kaya tumamis

ang kape, ingat, diabetes

ay baka naman manligalig

dapat patuloy pang tumindig

habang katawan pa'y malakas

dapat katawan pa'y lumakas

tara, tayo'y magkape muna

lalo't maginaw ang umaga

- gregoriovbituinjr.

06.24.2025

Nakakapanibago ang lahat

NAKAKAPANIBAGO ANG LAHAT

nakakapanibago ang lahat

ay, di na pangkaraniwang araw

ang araw-araw na di ko sukat

akalaing lalaging mapanglaw

binubuhay na lang ang makatâ

ng kanyang kasipagang tumulâ

na samutsari ang pinapaksa

para kay misis, para sa madla

kaylambing niyang ngiti'y wala na

di na marinig ang kanyang tawa

kayakap matulog ay wala na

nilalambing-lambing ko'y wala na

buti't may Taliba pa ring dyaryo

na daluyan nitong tula't kwento 

para sa dukha't uring obrero

na asahan pong itutuloy ko

sa uri't bayan pa'y maglilingkod

sariling wika'y itataguyod

ikampanyang itaas ang sahod

kahit ang sapatos ko na'y pudpod

- gregoriovbituinjr

06.23.2025

Pagkakape ng sinangrag

PAGKAKAPE NG SINANGRAG

kung tapuy ay rice wine, ang sinangrag

ay rice coffee, bigas na sinangag

hanggang masunog, pinakuluan

sa tubig nang maging kape naman

tatak sa tasa, may sinasabi

naroon ay "This is you. This is me."

nagsinangrag umaga at gabi

sa sarap nito'y di magsisisi

isa lamang sa natutunan ko

kaysarap, nalasahang totoo

panlinis pa raw ng tiyan ito

pampatatag ng katawa't buto

noong araw, walang gatas kundi am

mula sa bagong aning palay man

nabuhay rito ang kabataan

kaya malalakas ang katawan

maganda ang epekto sa ating

kalusugan, kaygandang inumin

natutunang ito'y gagamitin

upang ang iba'y makainom din

- gregoriovbituinjr.

06.23.2025

Salaginto

SALAGINTO

niyayakap daw ako ni misis

dahil sa salaginto sa damit

na bihira nga raw na makita

sabi sa akin ng kanyang kuya

bagamat di ako maniwala

sa pamahiin, tila tulala

sa mga ikinwento sa akin

na kung totoo'y aking dadamhin

ito nga kaya'y pagpaparamdam?

baka halik ng pamamaalam?

may dalawang tulos ng kandila

parang kami, ako'y napaluha

dinalaw ng salaginto ngayon

upang marahil, may ibubulong:

ang pag-ibig ko'y lalaging buo

damhin mo't iya'y di maglalaho

- gregoriovbituinjr.

06.22.2025

Bakit dukha'y dapat mulatin at mag-alsa?

BAKIT DUKHA'Y DAPAT MULATIN AT MAG-ALSA?

"It is also in the interests of the tyrant to make his subjects poor... the people are so occupied with their daily tasks that they have no time for plotting." ~ Aristotle

SURVIVAL VS RESISTANCE

pinananatili nga bang mahirap ang mahirap?

interes raw ito ng namumunong mapagpanggap

pinauso ang ayuda, kunwari'y lumilingap

upang iyang masa, mga tusong trapo'y matanggap

siklo ng buhay ng dukha'y magtrabaho't kumain

di nakikitang trapo'y sanhi ng pagkaalipin

sa kalagayang ito, dapat dukha pa'y mulatin

nang pampulitikang kapangyarihan ay agawin

aba'y ayon kay Aristotle, wala raw panahon

ang mahihirap upang maglunsad ng rebolusyon

ilang siglo na palang napuna, mula pa noon

subalit ito'y nangyayari pa rin hanggang ngayon

dapat bang tigpasin ang ulo ng kapitalismo?

obrero'y hahatian ba ng tubo ng negosyo?

paano mumulatin ang nagdaralitang ito?

paano magkaisa ang dukha't uring obrero?

paano mababago ang dalitang kalagayan

kung ang mayorya ng masa'y kulang sa kamulatan

dapat batid ng dukhang di nila ito lipunan

na kaya pala nilang kamtin ang ginhawang asam

- gregoriovbituinjr.

06.22.2025

* litrato mula sa google

Imbes "pero" ay "ngunit" o "subalit"

IMBES "PERO" AY "NGUNIT" O "SUBALIT"

nagsisimula si Kara David sa "Pero"

sa pagsusulat daw ng iskrip bilang intro

na salitang Kastilang iniiwasan ko

pagkat may katumbas sa wikang Filipino

madalas sa aking pagkatha'y ginagamit

na imbes na "PERO" ay "NGUNIT" o "SUBALIT"

ito'y BUT sa Ingles na palagi kong bitbit

kaya "pero" ay iniiwasan kong pilit

baka sasabihin nilang ako'y purista

wikang Filipino'y tinangkilik talaga

kaya magtataguyod nito'y sino pa ba?

kundi ang gaya kong dukha't lingkod ng masa

gamit sa maralita't uring manggagawà

imbes na sa gahaman, burgesya't kuhilà

halina't itaguyod ang sariling wikà

at nang matangkilik ang katutubong diwà

- gregoriovbituinjr.

06.22.2025

* bidyo mula sa pahina ni Kara David sa kawing na: https://fb.watch/Ank48PGUH_/ 

* paksa'y Scriptwriting Tips: Episode 4 - The Power of 'Pero' in Writing Your Introduction

Sa pangungulila, ako'y naghihintay (salin)

SA PANGUNGULILA, AKO'Y NAGHIHINTAY

Nakita ko ang Igorot version ng awiting "In Grief I'm Waiting" sa isa pang songbook na walang pamagat kundi table of contents ang nasa harap na pahina. Binubuo iyon ng 192 pahina. Ang nasabing awit ay Bilang 652 na nasa pahina 190. Katabi niyon ang Igorot version ng Grace Before Meals at Grace After Meals.

Dahil Ingles ang pamagat ay hinanap ko ang English version sa table of contents. Ang bersyong Ingles ay Bilang 269 na nasa pahina 79. Nilitratuhan ko ang bersyong Igorot at bersyong Ingles habang isinalin ko naman ang bersyong Ingles sa wikang Filipino, na tulang may labindalawang pantig bawat taludtod, bagamat walang caesura o hati sa gitna ng taludtod.

Narito ang aking pagkakasalin:

Sa pangungulila, ako'y naghihintay

Habang nasa malayo ka, aking sinta

Ang aking puso'y tigib ng pagmamahal

Na napakamaluwalhati't matapat

Iniluha ko ang mga pinangarap

Na matagal pa rin kitang magsasama

Hanggang sa pagbabalik mo, pag-ibig ko'y 

Magdiringas, Hihintayin pa rin kita

- gregoriovbituinjr.

06.21.2025

Dalawang tulos ng kandila

DALAWANG TULOS NG KANDILA

may dalawang tulos ng kandila

sa tabi ng kanyang hinimlayan

habang naritong sinasariwa

ang aming mga pinagdaanan

tila nakatindig lang ang apoy

di makasayaw dito sa silid

habang dama ko'y kapoy na kapoy

at luha sa pisngi'y nangingilid

tila kami ni misis ang tulos

ng kandila, magkasama lagi,

na balang araw ay mauupos

ngunit pagsinta'y mananatili

sing-init ng apoy ang pag-ibig

di magmamaliw kahit maglaon

na mananaig kahit malamig

ay, kahit malamig ang panahon

- gregoriovbituinjr.

06.21.2025

Yuyeng Bituin Ken Bulan

YUYENG BITUIN KEN BULAN

Sa isang aklat ng awit mula sa Kayan, Tadian, Mountain Province, ay natunghayan ko sa isang awiting Ilokano ang isang taludtod na animo'y paramdam sa akin. Ito'y nasa Awit blg. 239, pahina 99, sa ikalawang taludtod ng ikalawang saknong, na ang nakasulat:

Yuyeng bituin ken bulan

(Sa di maarok na bituin at buwan) - salin ko

Inawit iyon ng mga matatanda habang nakaburol si misis, habang ako'y nakikinig nang mataman. Pamagat ng awit ay "Inggat Tungpal Tanem (Hanggang sa dulo ng libingan)". Isa lang iyon sa halos limampu o animnapung kantang kanilang inawit sa burol mula sa songbook na may 286 na awitin.

Ang nabanggit na taludtod ay malapit sa akin. Pagkat Yuyeng ang palayaw ng aking ama noong kabataan niya sa Batangas. Gregorio o Yuyeng siya. Gregorio Bituin o Yuyeng Bituin, kaya pag nagbabakasyon ako sa nayon ni ama, ang tawag sa akin ng mga pinsan at kababata ay Junior Yuyeng, pagkat junior niya ako. Kaya nang makita ko ang "Yuyeng bituin ken bulan" ay naalala ko ang namayapa kong ama.

Ang yuyeng ay salitang Ilokano sa abyss, chasm, gulf (kalaliman, bangin, look).

Nagkataon lang bang nakita ko ang taludtod na "Yuyeng bituin ken bulan" sa panahon ng pagdadalamhati?

Marahil tinapik ako ni Dad na para bang sinasabing magkikita na sila ng manugang niyang si Libay. Mahal ko po kayo!

- gregoriovbituinjr.

06.20.2025

Yaring puso wari'y hinihiwa

YARING PUSO WARI'Y HINIHIWA

yaring puso wari'y hinihiwa

ng pinong-pino, ng dusa't luha

sapagkat kay-aga mong nawala

kaakuhan ko'y di nakahanda

noong tayo'y nasa ospital pa

umaasa pa tayong dalawa

na gagaling ka pa't lalakas ka

matagal pa tayong magsasama

ay, di ko pa mapaniwalaang

ngiti mo'y di na masisilayan

kundi sa alaala't larawan

na lang, sinta, sa litrato na lang

animo nadaganan ang dibdib

ng sangkaterbang bato sa liblib

na ilog, ang sugat ma'y naglangib

ay balantukang sa luha'y tigib

- gregoriovbituinjr.

06.20.2025

Talasalitaan:

* langib - kusang takip sa sugat na gumaling

* balantukan - gumaling na sugat ngunit di pa naghilom ang loob kaya masakit pa rin

Nakauwi ka na, aking sinta

NAKAUWI KA NA, AKING SINTA 

nakauwi ka na, sinta, sa Barlig

ikaw na punong-puno ng pag-ibig

habang ako'y tigib pa ng ligalig

pagkat wala na yaring iniibig

kaytagal ng ating pinagsamahan

kinasal pitong taon ang nagdaan

magkasamang bumuo ng tahanan

pinaksa ka sa aking panulaan

ikaw ang musa ng aking panitik

nasa lansangan mang araw ay tirik

sa paggawa'y walang patumpik-tumpik

katabi ka'y gagawaran ng halik

sa bahay ninyo'y nakauwi ka na

sa tahanan ng iyong ama't ina

O, Libay, laging nasa puso kita

sinta, hanggang sa muling pagkikita

- gregoriovbituinjr.

06.19.2025

Nilay

NILAY

di lang ilang araw pagod

di lang ilang araw puyat 

kundi ilang araw tulala

ay, baka di lang ilang araw

baka ilang linggong tulala

baka ilang buwang tulala

subalit dapat magpalakas

at makapag-isip ng tama

dapat huwag magpagutom

huwag laging matutulala

dinggin ang bawat paalala

ni misis, sarili'y ingatan

ay, di ko sukat akalaing

kay-aga niyang mawawala

sa edad apatnapu't isa

ay kay-aga niyang nawala

dalawang beses naospital 

nang tumama sa kanya'y blood clot

kung saan namuo ang dugo

ang una'y sa kanyang bituka

na nilunasan ng blood thinner

ikalawa'y doon sa utak

pagitan ng vein at artery

pagsasama nami'y napugto

nang kanyang buhay ay naglaho

ay, di ko sukat akalaing

kay-aga niyang mawawala 

sa edad na kwarenta'y uno

buhay niya'y agad naglaho

- gregoriovbituinjr.

06.18.2025

Payo sa tulad kong Libra

PAYO SA TULAD KONG LIBRA

tinapik ako ng malamig na hangin

tulad ng pagtapik ni misis sa akin

habang may musika sa silid ng lumbay

may naggigitara habang naglalamay

di ako naniniwala sa horoscope

subalit payo nito ay tila angkop

gamot daw sa lungkot ang ihip ng hangin

tulad ng tumapik na hangin sa akin

nakahiligan kong bumili ng dyaryo

nagsasagot ng palaisipan dito

sa Bulgar, may horoscope itong katabi

na minsan, mababasa ko ang sinabi

oo, isa akong Libra, Oktubre Dos

kaya horoscope ko'y binasa kong lubos

salamat po sa payo nitong kaysidhi

sa panahon ngayong nagdadalamhati

- gregoriovbituinjr.

06.19.2025

* mula sa horoscope sa pahayagang Bulgar, June 17, 2025, p.9